Johannes Adrianus Riko, een bijzondere man

Johannes Adrianus Riko was het enige kind van Joannes Ludovicus Riko en van Adriana Joanna Damen die op 29 Juli 1835 in Den Haag trouwden. Hij heeft zijn vader nooit gekend, deze overleed al vóór zijn geboorte, op 21 januari 1836, aan de keeltering op de Dennenweg zoals is vermeld in de Haagsche Naamlijsten van 4 dagen later. Bij de Volkstelling van 1840 vinden we op dit adres de tante van Johannes Adrianus, Jacoba Damen, die met Pieter Bol getrouwd was en Johannes Adrianus zelf als driejarig kind. Er wordt bij vermeld dat de moeder dienstbaar is bij Prins Frederik.

Verder weten we niets over de vroege kinderjaren maar we vinden hem terug als kindermeisje op het paleis aan de Kneuterdijk. Zijn moeder wordt daar vermeld als portier. Moeder en zoon wonen en werken nu dus op hetzelfde adres. Kindermeid moeten we natuurlijk niet letterlijk nemen; hij stond ten dienste van de kinderen, stookte misschien de kachels, liet honden uit etc. Ook het door zijn moeder uitgeoefende beroep van portier moet met enige verbeelding worden bezien; het zal bestaan hebben in het beantwoorden van de deurbel, het aannemen van kleding en parapluis en parasols of misschien toezicht op de dienstingang.

De inschrijvingen in het bevolkingsregister laten zien welke personeelsleden intern waren en welke hun functie was en geeft enig inzicht in de organisatie van de huishouding ten paleize. De volgende beroepen worden vermeld: Misschien bevat deze opsomming ook wel de volgorde van belangrijkheid van de functies? Het Ministerie van BiZa en het Kabinet van de Koningin konden desgevraagd geen nadere inlichtingen verstrekken.

scan van trouwacte Op 2 december 1868 huwt hij met Monica Maria Anna Florence Roth, die op 14 juli 1838 in Den Haag als docher van Frans Arnold Roth en Johanna Helena Konings werd geboren. Haar vader oefende het beroep van stukadoor uit. Aanvankelijk woonde het echtpaar in de Driehoekjesstraat maar verhuisde naar de Korte Molstraat 5a. Hij heeft achtereenvolgend nog op de Laan van Meerdervoort 8a, in de 2e van der Bonkstraat 8, in de Carpentierstraat 61/62 en in de Theresiastraat 107 gewoond. In 1896 wordt als zijn beroep ambtenaar vermeld. Op 9 November 1907 is hij kinderloos overleden.

rouwadvertentieBij het Centraal Bureau voor Genealogie is een door hem geplaatste overlijdensadvertentie bewaard gebleven die in de bewoording nog al vreemd aandoet. Aanvankelijk heb ik aangenomen dat hij ten paleize toch wel een goede opvoeding moet hebben gehad en zich zo van "het gewone volk" meende te moeten onderscheiden. Later is gebleken dat ik het aan het goede einde had wat betreft de opvoeding maar dat zijn intentie een geheel andere was. Die kwam voort uit zijn opvattingen over het mystieke leven van de mens.

rouwadvertentieOngeveer synchroon met mijn onderzoek naar Johannes Adrianus Riko werd dit ook gedaan door de Haagse journalisten C.A. Ackers en A.P. Dekker. Zij hadden echter een geheel verschillend vertrekpunt t.w. onderzoek naar het Spiritisme in de 19e eeuw. Echter, zij waren op zoek naar A.J. Riko. In dit verband is de hiernaast afgedrukte advertentie belangrijk. Met één van hen, de heer C.A. Ackers, heb ik uitgebreid contact gehad. De resultaten van hun onderzoek hebben mij zeer verrast. Ik laat iedereen graag delen in wat zij mij konden meedelen en kan dit niet beter doen dan door henzelf aan het woord te laten via de brieven die zij mij zonden.
eerste brief tweede brief bibliografie